Zdravac (pitomi zdravac) ili lat. Geranium macrorrhizum je biljka iz porodice zdravaca (Geraniaceae).
Opis biljke
Zeljasta, višegodišnja biljka uspravnog stabla visokog do 40 cm. Listovi su na dugačkim drškama i sa liskama izdeljenim na krupne režnjeve. Cvetovi jasno uočljivi sa crvenim do tamnocrvenim kruničnim i šiljatim, jajastog oblika čašičnim listićima. Rizom je dobro razvijen, krupan (macros= krupan) dužine 10-15 cm, sa ljuspastim zaliscima i koso postavljen.
Hemijski sastav
Rizom (Geranii macrorrhizi) i nadzemni deo (G. herba) biljke su najčešće u upotrebi kao droga. Rizom sadrži: najviše tanina (i do 20%), flavonoide, pektine, gume, etarsko ulje itd.
Etarsko ulje se prilikom sušenja biljke brzo gubi pa je zato najbolje upotrbljavati svežu biljku. Ima specifičan, jak i prijatan miris koji podseća na neku mešavinu ruže i muskatne žalfije. Zbog toga se etarsko ulje sve češće koristi u kozmetici. Gaji se kao ukrasna biljka u vrtovima i baštama.
Lekovito dejstvo i upotreba
Zdravac se pre svega koristi u narodnoj medicinii to za smirivanje upale kože i sluzokože upravo zahvaljujući prisustvu visokog sadržaja tanina. Pomaže kod nesanice tako što usporava aktivnosti i produžava sam san. Kao blago umirujuće sredstvo deluje na nervni sistem i smiruje nervozu srca.
|
